Alcohol en de lever
De lever is een orgaan in het lichaam. De lever speelt een belangrijke rol bij het verwerken van alles wat iemand eet en drinkt. Zo zorgt de lever onder andere voor de afbraak van alcohol.
Wat doet de lever?
De lever doet verschillende dingen in het lichaam. Bijvoorbeeld speelt de lever een belangrijke rol bij het verwerken van alles wat iemand eet en drinkt. In de lever wordt gal gemaakt. Gal is nodig om vetten op te nemen door het lichaam. Ook worden in de lever veel belangrijke eiwitten aangemaakt. Eiwitten zijn de bouwstenen van het lichaam. Daarnaast filtert de lever ook giftige afvalstoffen uit het bloed. Zo breekt de lever bijvoorbeeld bijna alle alcohol die iemand gedronken heeft af: 90%. De overige 10% verlaten het lichaam via de urine of het zweet.
? Wetenschappelijke verdieping voor professionals? Bekijk de pagina over dit onderwerp op Expertisecentrum Alcohol
De lever en de afbraak van alcohol
De lever breekt bijna alle alcohol in het lichaam af. De lever doet 1 tot 1,5 uur over de afbraak van één standaardglas alcohol. Als je vier glazen drinkt duurt het dus 4 tot 6 uur voordat alle alcohol uit je lichaam is. Je kunt de afbraak van alcohol niet versnellen door slapen, koffiedrinken of een koude douche. Het kan dus gebeuren dat je nog alcohol in je bloed hebt als je wakker wordt na een avondje stevig drinken. Dit heet restalcohol.
Bij gewoontedrinkers en alcoholisten gaat de afbraak meestal iets sneller dan bij mensen die alleen af en toe drinken.
De afbraak van alcohol gaat in drie stappen:
- Alcohol wordt afgebroken tot aceetaldehyde. Deze giftige, kankerverwekkende stof tast de organen aan en zorgt voor de kater, zoals de hoofdpijn, duizeligheid en algehele malaise. Hoe meer je in korte tijd drinkt, hoe meer aceetaldehyde er in je lichaam ophoopt en hoe erger de kater.
- Aceetaldehyde wordt afgebroken tot azijnzuur.
- Azijnzuur wordt afgebroken tot water en kooldioxide. Water en kooldioxide verlaten het lichaam via de urine en de adem.
Leverziektes en aandoeningen
Als iemand lange tijd veel alcohol drinkt, kan de lever ziek worden. Door de alcohol raakt de lever beschadigt. Als iemand stopt met drinken, kan de lever meestal weer beter worden. Blijft iemand drinken, wordt de lever steeds verder beschadigd en werkt de lever uiteindelijk niet meer goed. Werkt de lever niet meer, gaat iemand dood. Er zijn vier stadia van leverziekte: leververvetting, leverontsteking, leverfibrose en levercirrose. Levercirrose is de meest ernstige leverziekte.
Dit zijn de symptomen van een zieke lever:
- Misselijkheid
- Minder zin in eten
- Afvallen
- Minder spiermassa
- Moe zijn of zwak voelen
- Buikpijn
- Geelzucht (een gele huid of geel oogwit)
- Jeuk
- Slechte adem
- Kleine, spinvormige bloedvaatjes op de borst en bovenarmen
- Donkere plekken in het gezicht en rode handpalmen
- Vrouwen worden niet meer ongesteld
- Ontstaan van borsten en moeite hebben met een stijve penis krijgen bij mannen
> Lees meer over levercirrose en andere leverziektes
Leverwaarden
Als je lever ziek is, zijn je leverwaarden verhoogd. Dit kan worden vastgesteld door een bloedtest. Zo’n bloedtest wordt bijvoorbeeld gedaan door je huisarts. Verhoogde leverwaarden kunnen komen door overmatig alcoholgebruik of een leverziekte zoals hepatitis B of C.
Ben je aangehouden met alcohol op achter het stuur? Dan kan het CBR ook een bloedtest doen om te kijken of je overmatig alcohol drinkt. Mensen die overmatig drinken hebben vaak hogere leverwaarden dan mensen die niet overmatig drinken. Zijn je leverwaarden verhoogd? Dan moet je stoppen met het drinken van alcohol. Na twee tot drie maanden niet drinken zijn je leverwaarden weer normaal.
> Lees meer over alcohol en leverwaarden