Alcohol en slapen
Als je alcohol drinkt, slaap je slechter. Van alcohol slaap je sneller in, maar je slaapt minder diep en wordt extra vroeg wakker. Goed slapen is belangrijk voor een goede gezondheid.
Wat is slaap?
Als iemand slaapt, komt de persoon in een toestand van rust. Tijdens het slapen rust het lichaam en de geest uit van de activiteiten van de dag. Slaap is belangrijk voor de lichamelijke en mentale gezondheid.
Goede slaap heeft twee kenmerken: hoe lang iemand slaapt (slaapduur) en de slaapkwaliteit. Een volwassene heeft tussen de 7 en 9 uur slaap per dag nodig. Een goede slaapkwaliteit betekent uitgerust wakker worden.
Kenmerken van slecht slapen:
- Overdag moe zijn
- Moeilijk aandacht kunnen vasthouden
- Weinig energie
- Spierspanning
- Prikkelbaar zijn
- Hoofdpijn
- Schommelende emoties
? Wetenschappelijke verdieping voor professionals? Bekijk de pagina over dit onderwerp op Expertisecentrum Alcohol
Het effect van alcohol op slaap
Als je alcohol drinkt, slaap je slechter. Alcohol heeft een effect op de lengte én de kwaliteit van slaap. Mensen vallen na een glas alcohol sneller in slaap. Vandaar dat mensen spreken over een ‘slaapmutsje’. De slaap is echter onrustig en minder diep. Iemand die alcohol heeft gedronken en wel veel uren heeft geslapen, is minder uitgerust dan iemand die niet heeft gedronken en hetzelfde aantal uren geslapen heeft. Sommige mensen worden daarnaast eerder wakker wanneer zij alcohol hebben gedronken. Het maakt daarbij niet uit hoeveel alcohol iemand heeft gedronken.
Drink je toch een keer alcohol? Als je alsnog goed wilt slapen, zorg dan dat je niet meer dan twee glazen drinkt, verspreid over de avond. Drink uiterlijk vier tot zes uur voordat je gaat slapen je laatste glas.
? Alcohol en REM slaap
REM staat voor Rapid Eye Movement (snelle oogbewegingen). Tijdens REM-slaap droomt een mens, de spieren ontspannen volledig en alle informatie en emoties van de dag worden door de hersenen verwerkt. De REM-slaap is heel belangrijk voor het mentale herstel. Alcohol onderdrukt de REM-slaap. Als iemand gedronken heeft dan begint de REM-slaap later en heeft iemand in totaal minder REM-slaap. Daarom voelt iemand die gedronken heeft zich minder uitgerust als diegene wakker wordt, dan iemand die niet gedronken heeft.
Slaapproblemen en alcoholverslaving
Mensen met slaapproblemen zijn vaker verslaafd aan alcohol of andere middelen. En mensen die verslaafd zijn aan alcohol of andere middelen hebben vaak ook slaapproblemen. Als iemand lange tijd regelmatig alcohol drinkt, went het lichaam eraan. Dit betekent dat iemand steeds meer alcohol nodig heeft voor hetzelfde effect. Dit geldt ook voor het effect van beter in slaap vallen na een slaapmutsje. Drinkt iemand elke avond één borreltje voor het slapengaan, zal iemand na een aantal weken twéé borreltjes nodig hebben om makkelijk in slaap te komen. Gewenning is een eerste teken van een alcoholverslaving.
Slaap je slecht? Dan is het belangrijk om te minderen of te stoppen met drinken om beter te kunnen slapen en om verslaving te voorkomen.
> Lees meer over stoppen of minderen met alcohol
Tips om goed te slapen zonder alcohol
Als je stopt met het (dagelijks) drinken van alcohol kan het in het begin moeilijk zijn om goed te slapen. Het natuurlijk ritme is verstoord. Het kan een aantal dagen en soms weken duren voordat het lichaam is hersteld. Accepteer dat de eerste nachten onrustig zullen zijn en je slecht zal slapen. Na een tijdje zal je merken dat je beter gaat slapen.
Deze tips kunnen helpen om goed te slapen zonder alcohol te drinken:
- Ga op een vaste tijd naar bed
- Maak je lichaam moe door overdag te bewegen en te sporten
- Slaap niet overdag
- Kijk niet op het scherm van je mobiel, tablet of TV in de uren voordat je naar bed gaat
- Doe een rustige activiteit zoals lezen of een rondje wandelen
- Neem een warme douche of bad voor het naar bed gaan
- Doe een ontspanningsoefening
- Wind je niet op over eventueel niet kunnen slapen. Als je wakker ligt, lees dan wat in een ontspannend boek
> Lees meer over slaapproblemen op Mentaal Vitaal.