Foetaal Alcohol Syndroom (FAS en FASD)

FAS is de afkorting voor Foetal Alcohol Syndroom. Een baby kan FAS krijgen als een vrouw tijdens de zwangerschap alcohol heeft gedronken. Een baby met FAS is kleiner, heeft afwijkingen aan het gezicht en een beschadigingen aan de hersenen. Iemand houdt deze afwijking zijn hele leven. FAS(D) is een aandoening die te voorkomen is, door als vrouw geen alcohol te drinken tijdens de zwangerschap.

Wat zijn FAS en FASD?

FASD is de afkorting voor Foetaal Alcohol Spectrum Disorder. FASD zijn alle verschillende afwijkingen bij elkaar die bij kinderen kunnen ontstaan omdat de moeder tijdens de zwangerschap alcohol heeft gedronken. Kinderen met FASD hebben schade aan de hersenen en soms ook nog andere afwijkingen. Deze aandoening kan verschillen van een lichte vorm tot een heel zware vorm. Bij een lichte vorm heeft het kind bijvoorbeeld last van een slecht geheugen, raakt snel overprikkeld en kan zich niet goed gedragen in een sociale omgeving. Bij de zwaarste vorm is het kind kleiner én heeft het afwijkingen aan het gezicht én zijn de hersenen beschadigd. Als alle deze drie kenmerken voorkomen spreken we van het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS). FAS is dus de zwaarste vorm van FASD.

Hoe ontstaat FAS(D)?

Als je tijdens de zwangerschap alcohol drinkt, kan dat de hersenen van de ongeboren baby beschadigen. Als je zwanger bent en drinkt, drinkt je baby ook. De alcohol komt in jouw bloed terecht en vanuit daar in het bloed van de baby.

Alcohol heeft op een ongeboren kind een heel ander effect dan op een volwassene. De lever van een foetus kan de alcohol nog niet goed afbreken. Alcohol blijft daardoor langer in het bloed van de baby dan in het bloed van de moeder en kan dus ook langer schade aanrichten. Daar komt bij dat een ongeboren baby volop in ontwikkeling is. In de eerste drie maanden van de zwangerschap beginnen zich de organen van de baby te ontwikkelen. De hersenen van de baby blijven zich de hele zwangerschap ontwikkelen. Deze ontwikkelingen kunnen verstoord worden door alcohol.

Het is niet bekend hoeveel alcohol zorgt voor FAS(D). Omdat wetenschappers er moeilijk onderzoek naar kunnen doen, weten we niet hoeveel schade kleine hoeveelheden alcohol kunnen aanrichten bij het kindje en of één glaasje echt kwaad kan. Het is daarom niet te voorspellen of een baby van een moeder die alcohol gedronken heeft FAS(D) gaat krijgen. Alleen door helemaal geen alcohol te drinken, voorkom je risico’s voor je kindje. De moeders van kinderen met FAS zijn meestal zware drinkers.

Wat zijn kenmerken van FAS(D)?

Baby’s met FAS(D) hebben kleinere hersenen dan gezonde baby’s. Als de kinderen ouder worden, hebben ze vaak moeite met leren. Ze hebben moeite met het verwerken van informatie. Hierdoor zijn taken zoals rekenen en lezen moeilijker. Ook ervaren personen met FAS(D) dat ze moeite hebben met het controleren van hun emoties. Daarnaast kunnen personen met FAS(D) ook moeite hebben met spreken.

Personen met FAS(D) hebben vaker gedragsproblemen. Ze verlaten vaker vroegtijdig school en komen vaker in aanraking met justitie. Ook hebben ze vaker psychische klachten en problemen met alcohol en drugs. De meeste mensen met FAS kunnen niet zonder begeleiding wonen.

Mensen met FAS(D) hebben één of meer van de volgende kenmerken: 

• Schade aan de hersenen
• De baby is te klein bij de geboorte. Dit blijft de persoon de rest van zijn of haar leven
• Schade aan lever, hart, ogen, handen en nagels
• Kenmerken in het gezicht: een platte neus, smalle bovenlip en smalle oogspleetjes

Meer lezen over het foetaal alcohol syndroom?

> Lees meer over FAS/FASD op de website van de hersenstichting

> Ga naar de website van de FAS stichting